طلاوجواهرقوچ

تاریخچه طلاسازی

در ادبیات هنری می‌توان به دفعات کارهای طلاسازی مشابه و مشهوری را مشاهده نمود. از این رو بی مناسبت نیست در اینجا از نمونه‌هایی که معروفیت کمتری دارند ولی در کنار کیفبت طراحی هنر دست در آن‌ها جلوه خاصی به آن‌ها داده‌است نیز سخن به میان آوریم. با توجه به اینکه اساس تکنیک‌های طلا و جواهر سازی در طول قرنها ثابت مانده‌است. زیورآلات قدیم نیز مثال‌های کاربردی برای روش‌های تولید مورد بحث در اینجا را تشکیل می‌دهند. فقط جواهرات نفیس در گنجینه‌های معروف نیستند که انسان را به شگفتی وامی‌دارند بلکه گاهی کارهای هنری قدیمی موجود در کلیساهای روستایی و موزه‌های محلی نیز ارزش دیدن را دارند.

تاریخ زیور آلات را می‌توان تا دوران ما قبل تاریخ نیز دنبال نمود. تا قبل از 20000 سال پیش هیچ محصول طبیعی کار شده به عنوان چیزی که امروزه به آن زیور آلات گفته شود مورد استفاده قرار نمی‌گرفت. هر چند ممکن است جنبه‌های زیبایی و لذت بردن از زیورآلات نقش داشته‌است. اما در جدال سخت برای بقاء و در برخورد با نیروهای طبیعت چاره‌ای جز قناعت به آنچه برای زندگی ضروری است نبود از این رو چیزی که امروزه به آن زیوزآلات گفته می‌شود متناسب با دیدگاه هر دوره دارای عملکرد منحصر به فرد نیاز زندگی بوره‌است:

1-زنجیرهایی از جنس استخوان دندان و چنگال حیوانات برای جادوی شکار ضروری بوده‌است.

2-طلسم‌ها به منظور حفاظت بدن از نیروهای موهوم طبیعت به کار گرفته می‌شدند و می‌بایستی ارواح خبیث را دور نمایند.

مهارتها و تجربیات به دست آمده در تولید ابزار برای تزئین استخوان کهربا و سنگ با موضوعات حکاکی شده و حتی طراحی اشکال مجسم از این مواد مورد استفاده قرار گرفتند. همین‌که انسان‌ها در تقریباً 6000 سال قبل آموختند که چگونه با فلز کار کنند بهره‌وری کار به میزان زیادی افزایش یافت. با تقسیم کار به دامداری کشاورزی و پیشه‌وری امکان آن به‌وجود آمد که هر کس بیشتر از حد نیاز خود تولید کند. دیگر ضرورتی برای تولید دسته‌جمعی نبود. هر آنچه از فلز بود مانند ابزارها سلاح‌ها و نیز زیورآلات توسط یک آهنگر ساخته می‌شد. پیشرفت فزاینده روش‌های فلزکاری و افزایش تنوع روش‌های صنعتگری منجر به رشد تخصص صنعتگران و فلز کاران گردید و در این میان رفته رفته آهنگران و طلاسازانی به وجود آمدند که تخصص آن‌ها ساخت زیورآلات و وسایل تزیینی از طلا نقره مس برنز و آهن بود.

با توجه به اینکه فرایند تخصصی شدن در یک زمان طولانی در میان فرهن‌گها و در زمان‌های گوناگون اتفاق افتاد نمی‌توان گفت از چه زمانی طلاسازی به وجود آمده‌است.

دستگاههای طلاسازی

جای تعجب دارد که کارگاههای طلاسازی با گذشت بیش از 400 سال از عمر آن اساساً تغییر زیادی نکرده است. در محل کار هنوز هم دماغه (چوب خرک)، پیشبند میز ( نت) و چهارپایه قرار دارند . دستگاه کشش را می‌توان بدون تغییر برای سیمهای ضخیمتر مورد استفاده قرار داد. شکل حدیده‌های کشش، سوهانها، انبرها، چکشها، سندانها، بوته، که به دیوارها آویزان می‌باشند تا به امروز بدون تغییر مانده احتمالاً جنس بهتری دارند. اما تغییرات اساسی را می‌توان در روش‌های عملیات حرارتی، یعنی باز پخت، ذوب و به ویژه لحیم کردن مشاهده نمود. دستگاههایی مانند دستگاه پرداخت طلا ، دستگاه لیزر طلا ، دستگاه جوش طلا ، چرخ نورد و … .

هر تولید بهینه مستلزم داشتن یک سازمان کاری فکر شده‌است. این قاعده اساسی به هیچ وجه تنها برای تولید سری صادق نیست، بلکه برای صنایع دستی هم معتبر است. یک مبنای مهم برای این منظور ترتیب دادن یک کارگاه مناسب می‌باشد. منظور از این پیشنهاد آن است که از یک طرف انگیزه ایجاد سیستم جدید در زرگران جوان و تازه‌کار تقویت گردد و از طرف دیگر باعث آن گردد که استادکاران با تجربه با توجه به این نکات کارگاه‌های خود را نقادانه مورد بررسی قرار دهند، تا احتمالاً تغییراتی را در بعضی از موارد به وجود آورند.

به غیر از جنبه‌های فنی تولید یک جنبه دیگر را هم نبایستی از نظر دور داشت: با توجه به اینکه بیشترین مدت طول عمر طلاساز در کارگاه سپری می‌گردد، بایستی آن را تا حد امکان راحت و مطبوع ساخت. برای این منظور یک صندلی کار راحت به همان اندازه مؤثر است که وجود یک منظره زیبا از پنجره تأثیر خواهد گذاشت.

نمی‌توان یک مدل واحد و کامل برای کارگاه طلاسازی طراحی نمود. هر کارگاه طلاسازی به گونه‌ای متفاوت ساخته می‌شود و بایستی متفاوت هم باشد، زیرا هر مورد شرایط گوناگونی را اقتضاء می‌کند:

فضاهای موجود که اکثراً نمی‌توان آن‌ها را تغییر داد یا اینکه تغییر در آن‌ها بزحمت صورت می‌گیرد برای ایده‌های طرح مهم می‌باشند. مثل: تعداد و اندازه اتاقها، در و پنجره‌ها، سیستم گرمایش، تأمین انرژی. شرایط کاملاً متفاوت از تعداد محلهای کار ناشی می‌شوند. در این حال بایستی این تفاوت را قائل شد، که آیا مثلاً یک کارآموز در کنار استادکار قرار گیرد یا اینکه این محلها توسط کارگران فنی مورد استفاده قرار می‌گیرند، که قادرند مستقلاً و بدون کمک قابل توجهی فعالیت کنند.

گونه‌های کاملاً متفاوت ضرورتاً از تولید نتیجه می‌شوند:

نسبت تولیدات جدید به کارهای تعمیراتی،

غالب بودن تولید تکی یا تولید سری کوچک،

مواد به کار رفته و تکنیک‌های ویژه‌ای که در اولویت هستند، مانند: ریخته‌گری گریز از مرکز مینا کاری.

شروع طلاسازی

برای ورود به بازار کار طراحی طلا و جواهر پیشنهاد می شود تمام اطلاعات لازم را در این زمینه کسب کنید و با آگاهی کافی وارد این رشته شوید تا بتوانید در طراحی طلا و جواهر پیشگام باشید و از سرمایه گذاری و صرف وقت در این زمینه نهایت سود و بهره را ببرید. البته بازار کار طراحی طلا و جواهر هنوز به اشباع نرسیده است و انتخاب این حرفه می تواند گام بزرگی در جهت آینده ای سرشار از موفقیت باشد.

این شغل یکی از پول سازترین مشاغل حال حاضر دنیا است. در رنکینگ مشاغل بین المللی طلاسازی، استخراج طلا و فروش آن جز 5 شغل پردرامد رتبه بندی شده است. از لحاظ فیزیکی نیز شفل بی زحمتی است. اما از نظر هوش و حواس نیازمند ضریب هوشی بالا می باشد. همین طور زرگر شدن نیازمند داد و ستد هوشمندانه است. لذا بر این اساس باید هم ابزارهای آگاهی از بایار استفاده گردد و هم تجربه داشت. به لحاظ ساعت کاری نیز بسیار ایده ال است. حدود 8 ساعت کار در مغازه زرگری برای اداره کامل کافی می باشد. همین طور افزایش یاقیمت طلا نقشی در سود و زیان زرگر ندارد بلکه افزایش میزان طلای موجود سود محسوب می شود. بدین ترتیب همواره یک شغل شیک و پردرامد را تجربه خواهید کرد. در این مجال به صورت کامل و جامع روند زرگر شدن را برای شما شرح خواهیم داد.

شاخه های طلاسازی

چندین گزینه برای شما وجود دارد که بتوانید طلاساز شوید. یکی از این راه‌ها انتخاب شاخه‌ای از طلاسازی است که دوست دارید در آن فعالیت داشته باشید. شما باید مشخص کنید که فقط به طراحی طلا و جواهر علاقه دارید یا دوست دارید روند تولید مدل‌های مختلف جواهرات را نیز فرا بگیرید. اگر می‌خواهید صرفا طراحی طلا و جواهر را دنبال کنید، بهتر است مهارت‌های طراحی خود را تقویت کنید و در رشته‌های مرتبط با مد و طراحی جواهرات تحصیل کنید. اگر دوست دارید طلاسازی را هم یاد بگیرید باید مهارت، دانش و تخصص خود را در زمینه شناخت مواد خامی که در طلاسازی به کار برده می‌شود هم بالا ببرید. گذراندن دوره‌های کارآموزی در کارگاه‌هایی که این مهارت‌ها را آموزش می‌دهند برای شما جذاب می‌تواند باشد.

طراح طلا و جواهر معمولا کار خود را با شناخت قطعات و ابزار و انواع سنگ‌های قیمتی و اتصال آنها به یکدیگر در اشکال و طرح‌های متفاوت شروع می‌کند. بعد از آن می‌توانید مهارت های سخت تری مانند ریخته‌گری فلزات قیمتی، قالب‌سازی و تراش سنگ‌ها را یاد بگیرید. هنگامی که شما این مهارت‌های اساسی را فرا گرفتید، می‌توانید بر روی سبک شخصی خود تمرکز کنید و در زمینه‌هایی که به آن‌ها علاقه دارید تسلط یابید. توصیه می‌شود با انواع سنگ‌ها آشنایی داشته باشید، بازار فروش طلا و جواهر را بشناسید و با فرایند تولید زیورآلات از ابتدا تا انتها آشنایی داشته باشید. درحالیکه آموزش آکادمیک برای این رشته الزام ندارد ولی مهارت‌هایی همچون طراحی و کار با نرم افزار CAD برای تبدیل ایده‌های بصری به جواهرات واقعی لازم است.

تحصیل در رشته طلاسازی

در کشور ما این رشته در گروه هنر و معماری شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم،‌ تحقیقات و فناوری در سال 1395 به تصویب اکثریت اعضا رسید. مجموع واحدهایی که برای اخذ مدرک دانش آموختگی رشته کارشناسی پیوسته طراحی و ساخت طلا و جواهرات نیازمند است، 137 واحد مصوب است. در فرآیند تدوین واحدهای درسی، ابتدا مهم‌ترین مباحث و علوم اصلی مطرح شده و سپس ریز مباحث مرتبط با هر گروه در زیر گروه‌ها در قالب واحدهای درسی قرار گرفته است تا برنامه‌ای جامع از علوم مورد نیاز دانشجو جهت یادگیری به دست آید. انتخاب این مباحث، مبتنی بر برنامه‌های واحدهای درسی رشته‌های کارشناسی مصوب وزارت علوم، استاندارد مهارت آموزشی طراحی طلا و جواهر در سازمان فنی و حرفه‌ای کشور و همچنین واحدهای تدریس دوره کارشناسی جواهرات در برترین دانشگاه‌های جهان است. مؤسسه فناوری راچستر در نیویورک، مدرسه طراحی LdM در ایتالیا و دانشگاه بیرمنگام در انگلستان نیز از بهترین دانشکده‌های طراحی طلا و جواهرات در جهان هستند.